حصن کیفا و 13 دهکده غرق شده (قسمت اول) - وبلاگ ساده

به گزارش وبلاگ ساده، آیا حصن کیفا نیز همان راستا شهرهای غرق شده را طی می نماید و مانند آن ها پر از رمز و راز می گردد؟

بر اثر ساخت سد بحث برانگیزی در جنوب شرق آناتولی این احتمال وجود دارد که دهکده ای 12000 ساله برای همواره ناپدید گردد. دهکده مزبور میراث دار نه تمدن، از جمله تمدن های روم و بیزانس و عثمانی، است.

حصن کیفا نام منطقه ای در جوار ساحل رود دجله است که در سال 1981 منطقه حفاظت شده طبیعی معرفی گردید. در نتیجه کاوش های باستان شناسی در این منطقه سکونتگاهی متعلق به 9500 سال قبل از میلاد کشف شد.

اما تقریبا پس از یک سال از کشف محوطه، متأثر از ذخایر آب ایلیسو (Ilisu) محوطه به مرور رو به نابودی نهاد. به گفته مسئولان ترکیه، وجود ذخایر آب ایلیسو لازم است، چرا که برق و آب منطقه ها کمترتوسعه یافته منطقه کردنشین را تأمین می نماید.

بنابر آخرین گزارش جنبش حفظ حصن کیفا، که در سال 2006 علیه پروژه ساخت سد ایلیسو تشکیل شد، بر اثر ساخت سد حدود 78,000 نفر از ساکنان و 3000 نفر از مردمان عشایر اطراف حصن کیفا مجبور به جابه جایی خواهند شد، نزدیک به 200 روستا به علاوه 400 محوطه باستان شناسی و بناهای مذهبی از مسجد و کلیسا گرفته تا معابد و آرامگاه های باستانی به زیر آب خواهند رفت.

بقایای پل قدیم دجله، پلی چهارقوسی که قوس مرکزی اش زمانی بزرگ ترین در جهان بود، از قابل توجه ترین آثار در این منطقه است. علاوه بر آن بسیاری از جانداران دریایی، نظیر لاک پشت نرم کاسه فرات، در معرض خطر قرار می گیرند.

مسئولان بعلاوه قول داده اند که پارکی فرهنگی کنار دهکده باستانی بسازند و بسیاری از بناهای حصن کیفا را به آنجا منتقل نمایند. اما همین امر هم بخاطر عدم شفافیت از سال 2015، که انتقال اولین سازه (آرامگاه زینل بی (Zeynel Bey)) شروع شد، محل نقد بسیاری نهاده شده است. به نوشته جنبش، درباره تأثیر مخربی که انتقال ها می تواند روی آثار داشته باشد نیز نگرانی وجود دارد.

در سال 2008، پروژ ه 1.2 میلیارد یورویی (1.1 میلیارد پوندی) به خاطر آن که با استانداردهای بانک جهانی میراث و محیط زیست هم خوانی نداشت، معلق شد و حصن کیفا در لیست محوطه های در معرض خطر نهاده شد. به علاوه آن که در سال 2016 اروپا نسترا (Europa Nostra)، سازمان میراث فرهنگی اروپا و گروه مشاور در یونسکو، آن را جزو هفت محوطه ای که در معرض بیشترین تهدید است قرار داد.

همه این ها در حالی است که گفته می گردد حصن کیفا و دره دجله اطراف آن نه تا از ده شاخص لازم برای رسیدن به جایگاه میراث جهانی یونسکو را دارد. حتی در سال 1978 نیز حصن کیفا از سوی هیئت عالی بناهای کشور عنوان محوطه درجه یک باستان شناسی را دریافت کرد. با همه این احوال، پروژه سدسازی ادامه یافت و بنا بر اعلان ویسل ارگلو (Veysel Eroglu)، وزیر آب و جنگل های ترکیه، در ماه آگوست تا حدود 97 درصد پیشرفت داشته است.

بنا بر گزارش جنبش حفظ حصن کیفا، با شروع آبگیری و زیر آب رفتن دهکده از اواخر سال 2018 و شروع سال 2019، عمل جابه جایی ساکنان حصن کیفا در سال 2018 شروع می گردد.

خبرگزاری تلگراف (Telegraph Travel) با وزیر فرهنگ و جهانگردی ترکیه و بعلاوه پیمانکار پروژه (DSI) تماس گرفته و هر دو تأیید کردند که کار پارک فرهنگی حصن کیفا در حالت تعلیق واقع شده است و تاریخ انتها سد ایلیسو و دیگر امور پیرامونی پروژه معین نیست.

اما به گفته جنبش: کارخانه نیروی هیدروالکتریک هنوز کامل نشده؛ پل بزرگ نزدیک حصن کیفا و بسیاری جاده های اطراف هنوز در دست ساخت هستند و سلب مالکیت صدها خانوار و ساخت حصن کیفای تازه هنوز ادامه دارد.

از پروژه بحث برانگیز گفتیم، بد نیست سری هم به دیگر شهرها و دهکده های غرق شده در جهان بزنیم.

13 شهر و دهکده شگفت انگیز غرق شده در جهان

1. کورن ونستا (Curon Venosta)، ایتالیا

این شهر کوهستانی در ناحیه ترنتینو-آلتو آدیجه (Trentino-Alto Adige) در سال 1950 ویران شد تا دو دریاچه بزرگ به هم بپیوندند و کارخانه هیدروالکتریک ساخته گردد. تنها نشانه از وجود شهر، برج ناقوس کلیسا است که از آب بیرون زده که گاهی اوقات در زمستان که دریاچه یخ زده قابل تماشا است.

2. ویا اپکوئن (Villa Epecuén)، آرژانتین

اپکوئن، در زمین های کشاورزی جنوب غرب بوینس آیرس، زمانی مرکز شلوغ کوچکی کنار دریاچه بود که 1,500 نفر در فصل به 20,000 جهانگرد سرویس می دادند.

در دوران طلایی شهر، همان قطارهایی که با آن گندم صادر می کردند، بازتماشامایندگان را از مرکز برای استراحت و حمام آب گرم در آب نمکی اپکوئن به این منطقه می آورد.

بارانی شدید به علاوه رشته زمستان های پربارش موجب شد تا آب دریاچه در 10 نوامبر 1985 بالا آمده و سرازیر گردد. در نتیجه دهکده به زیر آب رفت و این شرایط مدت 25 سال به طول انجامید تا سال 2007 که طی چند سال خشک، آب پایین آمد.

دهکده از آن زمان دیگر بازسازی نشد، اما دوباره مقصد جهانگردی شد؛ مردم جهت 550 کیلومتری از بوینس آیرس را طی حداقل 6 ساعت به وسیله جاده های باریک طی می نمایند تا به آنجا برسند.

3. ویلارینیو داس فورناس (Vilarinhio das Furnas)، پرتغال

روستای دوهزارساله پرتغالی در کناره رود هوممن (Homemn) در شمال پرتغال نیز بر اثر ساخت منبع آب در اوایل دهه هفتاد میلادی به زیر آب رفت.

در فصل خشک که آب پایین می آید، بقایای دیوارها و پنجره ها و درهای خانه های روستا قابل مشاهده است.

4. پتسی (Potosi)، ونزوئلا

برای دهه ها، تنها نشانه وجود دهکده غرق شده پتسی منار مخروطی کلیسایی بود که از دریاچه بیرون زده بود. اما از سال گذشته، دهکده واقع در کناره شرقی این کشور آمریکای جنوبی سانتی متر به سانتی متر شروع به سربرآوردن کرد.

امروزه، گاوها پای کلیسای 26 متری و در چمن های گلی آن می چرند و جهانگردان و ساکنان پیشین دهکده به آن سرمی زنند تا ببینند چه چیزی به جای مانده است.

علت این پدیده عجیب خشکسالی های شدیدی بود که بیشتر ونزوئلا را فرا گرفت. دهکده کوهستانی به خاطر ساخت سدی در سال 1984 به زیر آب رفته بود.